Polski wkład w Lunar Gateway

Lunar Gateway - planowana stacja kosmiczna w pobliżu Księżyca, której budowa rozpocznie się w 2025 roku © Wikipedia

HCS (Hard Capture System) to System Twardego Przechwytywania, który posłuży do wytworzenia sztywnego i hermetycznego połączenia między dwoma elementami. Mogą to być dwa moduły stacji orbitalnej – jak w przypadku Lunar Gateway albo na przykład wahadłowiec i stacja kosmiczna – zgodnie z założeniami obecnego projektu. Dzięki HCS możliwe będzie zapewnienie bezpiecznego przejścia pomiędzy dwoma statkami, a także stworzenie połączenia serwisowego. W awaryjnych sytuacjach system pozwoli na szybką separację pojazdów. Docelowo ma też pozwalać na transfer energii elektrycznej, danych i płynów, na przykład paliwa. System będzie mieć więc bezpośrednie przełożenie na bezpieczeństwo astronautów przechodzących pomiędzy statkiem, a stacją czy wykonujących prace serwisowe.

HCS (Hard Capture System) © SENER

HCS, nad którym prace rozpoczęły się już w 2017 roku, powstał na potrzeby mechanizmu IBDM – International Berthing and Docking System. Jest to uniwersalny system dokowania, kompatybilny z adapterem znajdującym się w amerykańskiej części Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Na etapie tworzenia konstruktorzy przewidzieli też możliwość modyfikacji pod kątem innych adapterów i systemów dokowania. Dzięki swojej uniwersalności system ma szansę stać się standardem, który będzie wykorzystywany w przyszłych misjach załogowych.

Cały mechanizm IBDM został zaprojektowany z myślą o nowym wahadłowcu Dream Chaser firmy Sierra Nevada Corporation (SNC) Space Systems, ale z powodzeniem może zostać wykorzystany także w innych misjach, dokujących na przykład do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej czy przy Lunar Gateway, której budowa ma rozpocząć się w 2025 roku.

SENER Polska realizował projekt HCS jako część międzynarodowego konsorcjum IBDM, w skład którego wchodziły firmy z Belgii, Hiszpanii, Szwajcarii i Polski. HCS to już kolejny projekt realizowany w ten sposób, a przez lata działalności SENER Polska zyskał w tego typu pracy istotne doświadczenia. Tym razem we współpracy brały udział firmy, takie jak: SENER Aeroespacial z Hiszpanii, QinetiQ Space z Belgii oraz Maxon ze Szwajcarii. Ostateczny nadzór nad projektem pełniła natomiast Europejska Agencja Kosmiczna, z którą SENER Polska współpracuje od lat.

— Łącznie zaprojektowaliśmy, zintegrowaliśmy i przetestowaliśmy pięć rodzajów urządzeń. Stworzyliśmy separatory, które zapewnią energię do rozdzielenia statków podczas dokowania. Powstał system transmisji danych i energii – ten z kolei posłuży do łączenia i rozłączania połączeń elektrycznych pomiędzy wahadłowcem a stacją kosmiczną. Trzecim urządzeniem są osłony MMOD przeciwko mikrometeoroidom i śmieciom kosmicznym. Do tego mamy dwa rodzaje czujników: gotowości do dokowania (RTH) oraz informujące o poprawnej separacji pojazdów (UCS). Mówimy więc o komponentach kluczowych dla funkcjonowania całego systemu. (...) Projekt obejmował szereg zróżnicowanych mechanizmów, dlatego sam zakres prowadzonych prac był bardzo szeroki. Standardy jakości instrumentów kosmicznych należą do najwyższych, ale są jeszcze bardziej wymagające, kiedy mamy do czynienia ze sprzętem, który będzie wykorzystany w misjach załogowych — powiedział Łukasz Powęska, kierownik zespołu projektowego SENER Polska. 

© SENER

SENER Polska zaangażowany jest obecnie w szereg różnych projektów mechanizmów i naziemnych urządzeń pomocniczych (Mechanical Ground Support Equipment), takich jak ATHENA Instrument Selection Mechanism, ATHENA Hold Down and Release Mechanism, ONESAT Ejection System, International Habitat Module (kontynuacja IBDM HCS), PROBA-3 Solar Array Mechanisms. W dziedzinie MGSE są to urządzenia do takich programów jak – PLATO, ELT, ATHENA, GALILEO, BioMass.

Źródło: space24.pl