PARP odpowiada Creotech. „Projekt nie spełnił zmienionych wytycznych”

Prezes Creotech Instruments, Grzegorz Brona publicznie zakwestionował procedurę oceny projektu reprogramowalnego radia zabezpieczonego algorytmami postkwantowymi przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości, wskazując na sprzeczne recenzje tej samej dokumentacji wniosku. Projekt, który początkowo został oceniony pozytywnie i zakwalifikowany do dofinansowania, po kilku miesiącach trafił do ponownej oceny i ostatecznie został odrzucony. Z prośbą o komentarz w tej sprawie zwróciliśmy się do PARP. W przesłanej odpowiedzi Agencja tłumaczy, że przyczyną zmiany decyzji były nowe wytyczne dotyczące kwalifikowalności kosztów oraz brak korekty wniosku mimo dwukrotnych wezwań. Sprawa nadal jest rozpatrywana w ramach procedury odwoławczej.

Jak projekt satelitarny Creotech stracił dofinansowanie…

W listopadzie 2023 roku Creotech Instruments złożył wniosek o dofinansowanie projektu reprogramowalnego radia zabezpieczonego algorytmami postkwantowymi w ramach programu SMART. Po 11 miesiącach oczekiwania i dwóch seriach uzupełnień PARP wydał pozytywną decyzję i poprosił firmę o przygotowanie się do podpisania umowy. Spółka rozpoczęła rekrutację dodatkowych pracowników, zrezygnowała z alternatywnego projektu na poziomie europejskim i poinformowała potencjalnych klientów o planowanym wdrożeniu.

Pod koniec listopada 2024 roku do firmy dotarło kolejne pismo z informacją o ponownym skierowaniu wniosku do oceny. PARP napisał, że „powzięto informację o okolicznościach mogących mieć wpływ na wynik oceny projektu”. Jak relacjonuje Grzegorz Brona, z nieformalnych informacji wynikało, że chodzi o zmianę wytycznych dotyczących kwalifikowalności wydatków. Przedstawiciel agencji uspokajał, że ewentualnie wystarczy skorygować koszty. Tak się jednak nie stało.

W kwietniu tego roku PARP przekazał, że projekt otrzymał ocenę negatywną. Co istotne – nie zakwestionowano wydatków, a samą zawartość merytoryczną. Problem w tym, że ta sama zawartość wcześniej została oceniona wysoko. Obie recenzje są lustrzanym odbiciem. Przykład? Pierwszy recenzent stwierdza, że analiza ryzyk została przeprowadzona prawidłowo, drugi – że nie określono wpływu ryzyk i metod ich zapobiegania.

Odpowiedź PARP: Nowe wytyczne po audytach KE i ETO

W przesłanym do naszej redakcji komentarzu PARP wyjaśnia, że decyzja o ponownej ocenie projektu wynikała z przyjęcia przez Instytucję Zarządzającą programem Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG) nowego stanowiska w sprawie kwalifikowalności wydatków. Chodzi o koszty dotyczące tworzenia linii pilotażowych, demonstracyjnych i prototypów, które – w świetle wyników audytów Komisji Europejskiej i Europejskiego Trybunału Obrachunkowego – nie mogą być finansowane w ramach programu.

„Należy zaznaczyć, że firma Creotech Instruments realizuje/realizowała 14 projektów ze wsparciem unijnym od perspektywy finansowej 2014-2020 do teraz. Łącznie pozyskała blisko 80 mln zł dofinansowania z różnych instytucji. Listę projektów można znaleźć na stronie Mapa Dotacji UE. Jeden z nich to projekt w ramach programu Ścieżka SMART z umową zawartą z PARP na kwotę dofinansowania 7,6 mln zł, co oznacza, że wszystkie działania z wniosku zostały ocenione pozytywnie i objęte wsparciem. Projekt powinien rozpocząć się w marcu 2024 r.” – poinformowała nas Aneta Zielińska-Sroka zastępca dyrektora Departament Komunikacji i Marketingu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Wracają jednak do meritum sprawy - w ramach weryfikacji harmonogramów rzeczowo-finansowych przed podpisaniem umowy, PARP zidentyfikowała, że część kosztów ujętych przez Creotech Instruments jako „Dostawy (inne niż środki trwałe)” może dotyczyć komponentów prototypu. Firma została dwukrotnie wezwana do korekty wniosku, jednak – jak podkreśla Agencja – nie wprowadziła wymaganych zmian. W efekcie projekt został oceniony negatywnie.

„Na skutek przyjęcia stanowiska Instytucji Zarządzającej FENG, wynikającego z audytów i kontroli przeprowadzonych przez Komisję Europejską oraz Europejski Trybunał Obrachunkowy, zakwestionowano możliwość finansowania kosztów inwestycji związanych z wytworzeniem linii pilotażowej, demonstracyjnej lub prototypu. W związku z tym przed zawarciem umów o dofinansowanie projektów wybranych do dofinansowania w drugim naborze w 2023 r. PARP dokonała weryfikacji harmonogramów rzeczowo-finansowych projektów pod kątem prawidłowości przypisania ww. kosztów do właściwej kategorii. Wśród tych wniosków znalazł się projekt firmy Creotech Instruments S.A., którego projekty zostały skierowane do ponownej oceny”.

„Firma, aplikując w naborze SMART 2024, zgodnie z obowiązującą dokumentacją, nie powinna uwzględniać ww. kosztów przygotowania prototypu w ramach wsparcia”.

„Wnioskodawca dwukrotne otrzymał wezwanie do korekty wniosku w tym zakresie, którego niestety nie zastosował. Wniosek w takim kształcie nie mógł zostać przyjęty do dofinansowania. PARP nie może finansować wydatków linii pilotażowej lub budowy prototypu w projektach. Były to jedyne przesłanki, z powodu których wniosek nie otrzymał w ostatnim naborze dofinansowania. PARP nie zna powodu takiej decyzji Wnioskodawcy”.

Dlaczego oceniono ponownie również część merytoryczną?

Na pytanie o ponowną ocenę zawartości merytorycznej wniosku – mimo wcześniejszej pozytywnej oceny – PARP odpowiada, że miał do tego podstawę prawną. Agencja powołuje się na art. 61 ust. 8 ustawy wdrożeniowej, który umożliwia ponowną ocenę projektu przed podpisaniem umowy, jeśli wystąpią nowe okoliczności mogące wpłynąć na jego jakość lub kwalifikowalność kosztów.

PARP zapewnia, że ocena została przeprowadzona zgodnie z regulaminem, a różnice zostaną przeanalizowane w toku procedury odwoławczej, z której Creotech Instruments już skorzystał.

„Zgodnie z art. 61 ust. 8 ustawy wdrożeniowej ‘Jeżeli właściwa instytucja po wybraniu projektu do dofinansowania, a przed zawarciem umowy o dofinansowanie projektu albo podjęciem decyzji o dofinansowaniu projektu poweźmie wiedzę o okolicznościach mogących mieć negatywny wpływ na wynik oceny projektu, ponownie kieruje projekt do oceny w stosownym zakresie, o czym informuje wnioskodawcę. Przepisy rozdziału 14 i rozdziału 16 stosuje się odpowiednio’”.

„Projekty zostały skierowane do ponownej oceny w zakresie kryteriów, w których wydatki podlegały ocenie, zgodnie z opisem obowiązującym w danym kryterium”.

„Wnioski zostały ocenione zgodnie z procedurą przewidzianą w Regulaminie wyboru projektów. Wnioskodawca w obu projektach był wezwany do poprawy i uzupełnienia wniosku”.

Co z rozbieżnością ocen?

Zapytany przez tek.info.pl o skalę podobnych przypadków, PARP nie wskazuje, jak często dochodzi do rozbieżnych ocen tego samego wniosku. Informuje jednak, że w takich sytuacjach stosowana jest standardowa procedura odwoławcza. W jej ramach wnioskodawca może złożyć formalny protest, który uruchamia ponowną, niezależną ocenę zakwestionowanych elementów projektu – zarówno pod względem merytorycznym, jak i proceduralnym.

„Kwestia różnicy w ocenie prac badawczych, prezentowana przez Creotech Instruments S.A, będzie przedmiotem rozpatrzenia w ramach procedury odwoławczej, z której firma skorzystała. Zgodnie z obowiązującymi zasadami wnioskodawcy mają prawo złożyć protest w przypadku negatywnej oceny projektu lub jego poszczególnych elementów. Protest stanowi formalne odwołanie, w którym firma może przedstawić uwagi zarówno proceduralne, jak i merytoryczne. W ramach tej procedury dokonana zostanie ponowna, niezależna ocena zakwestionowanych elementów wniosku, w tym interpretacja zakresu i jakości proponowanych prac badawczych”.

Zapraszamy na TEK.day Gdańsk, 11 września 2025. Zapisz się tutaj!