Wyzwania przy zaciskaniu cienkich przewodów

Asymetria

Asymetria zacisku, przekraczająca ograniczenia nakładane przez specyfikację, może pogarszać elektryczne lub mechaniczne właściwości połączenia, zwiększać zmienność odczytów monitora siły zacisku oraz skracać okres życia oprzyrządowania. Należy zauważyć, iż pewien stopień asymetrii i jej zmienności jest rzeczą normalną i nie wpływa na właściwości zacisku. Kilka zmiennych, wpływających na asymetrię połączenia jest trudnych – lub nawet niemożliwych – do kontroli. Przykładowo, ułożenie żyły przewodu w urządzeniu może wpłynąć na asymetrię zacisku. Producenci wiązek powinni kierować się wymaganiami specyfikacji i nie powinni dążyć do uzyskania perfekcyjnej symetrii przy każdym zacisku. Aby zredukować efekt asymetrii, należałoby się skupić na nastawach aplikatora i prasy, jak również na jakości oraz stanu narzędzi. Jeśli terminal znajduje się zbyt płytko lub zbyt głęboko nad kowadłem, czy też jest przechylony względem kowadełka, przekrój nieomal na pewno wykaże nadmierną asymetrię. Zbyt płytkie lub zbyt głębokie położenie terminalu może być spowodowane albo przez nieprawidłowe nastawy podajnika lub jego wadliwe działanie. Nastawy podajnika powinny być sprawdzane przez operatora przed każdorazowym uruchomieniem produkcji.

Szczególne znaczenie ma precyzyjne i powtarzalne centrowanie terminalu nad kowadełkiem. Po ustawieniu terminalu ponad kowadełkiem, operator musi w następnym kroku polegać na pracy podajnika, którego zadaniem jest powtarzalne ułożenie terminala w każdym kolejnym cyklu zaciskania. Jakość podajnika jest krytyczna do uzyskania powtarzalności. W przypadku cienkich przewodów, TE stosuje głównie pneumatyczne lub serwomechaniczne podajniki, ponieważ zapewniają one lepszą powtarzalność od podajników mechanicznych. Praca podajników pneumatycznych jest bardziej powtarzalna ponieważ mają ograniczenie na końcu ruchu tłoczyska, które równocześnie zapewnia płynny ruch. Wykres poniżej ilustruje rozkład powtarzalności dla trzech różnych typów podajników. W przypadku cienkich przewodów, podajniki pneumatyczne (kolor zielony) mają współczynnik CPK (tj. pole rozrzutu względem pola tolerancji) na poziomie 2.0.  Rozkład ten pokazuje, iż wysokiej klasy podajnik pneumatyczny będzie umieszczał terminal ponad kowadełkiem w sposób bardzo powtarzalny. Podajniki pneumatyczne o słabszej jakości oraz wysokiej klasy podajniki mechaniczne (kolor żółty) mają CPK na poziomie 1.4. Jeśli operator jest w stanie perfekcyjnie wycentrować terminal ponad kowadełkiem, żółty rozkład wciąż jest odpowiedni, jednak w praktyce jest to trudne do osiągnięcia. Podajniki o słabej jakości mają CPK około 0.8 (kolor czerwony) w przypadku precyzyjnych kabli: nawet jeśli operator perfekcyjnie wycentruje terminal nad kowadełkiem, podczas pracy zostaną przekroczone limity odchyleń. Przy zaciskaniu cienkich przewodów rekomenduje się stosowanie podajników pneumatycznych.  

 Rysunek 12: Rozkład powtarzalności pracy podajników.

Jeśli końcówka jest przechylona względem kowadełka, jest to najprawdopodobniej kwestią nieodpowiedniego postępowania z końcówkami podczas operacji lub nastaw podajnika. Transport i załadunek końcówek do aplikatora stwarza możliwość ich deformacji. Ważne jest, aby usunąć zdeformowane końcówki przed rozpoczęciem zaciskania. Ponadto, końcówki przechodząc przez osłonę prasy mogą o niego haczyć i przekręcać na taśmie nośnej. Należy upewnić się, iż końcówki przechodząc przez osłonę mają dostateczny luz. Jeśli operator zbyt ściśle nastawi prowadnice podajnika, może ono powodować skręcanie się końcówek w trakcie przejścia. Należy upewnić się, iż prowadnice zapewniają swobodny ruch w stronę podajnika i minimalny luz w płaszczyźnie prostopadłej do ruchu podajnika.

Inną częstą przyczyną asymetrii zacisku jest zużycie wypukłej środkowej części crimpera, która z czasem ulega postępującemu wyrobieniu i nie jest w stanie prowadzić nóżek według stałej nastawy. Zużyty crimper może umożliwiać zachodzenie jednej nóżki końcówki pod drugą, opierając wierzchnią nóżkę o spodnią, tworząc tym samym asymetryczny układ. Jeśli asymetryczny układ widoczny na przekroju jest powtarzalny, przyczyną jego powstawania są zapewne ustawienia maszyny. Należy też wówczas upewnić się, czy terminale są dobrze wycentrowane nad kowadełkiem i czy nie ulegają deformacji w taśmie. Jednak jeśli asymetryczny układ pojawia się nieregularnie, jest to raczej oznaka zużycia crimpera lub wadliwie działającego podajnika. Należałoby wówczas sprawdzić jego stan i nastawy i ewentualnie wymienić na nowy.   

Rysunek 13: Zużycie crimpera.