8 mld EUR na europejskie programy obronne

© Sieć Badawcza Łukasiewicz

Budżet 8 mln EUR, jakim dysponuje Europejski Fundusz Obronny w latach 2021-2027, został już rozdzielony na realizację nagrodzonych projektów. Jak donosi portal WNP, na wspólne badania dotyczące technologii obronnych, finansowane w 100% ze środków UE, wydzielono 2,7 mld EUR. Pozostałe 5,3 mld EUR przeznaczono na uzupełnienie wkładów własnych poszczególnych państw w projekty rozwojowe do poziomu prototypu. Ważna przy tym jest zdolność realizacji prototypu oraz zainteresowanie produktem końcowym przez minimum dwa państwa członkowskie. 

W komunikacie podkreślono, że średnio w każdym z projektów mowa jest o 18 różnych podmiotach gospodarczych wywodzących się z minimum 8 państw członkowskich UE oraz Norwegii, w ramach zdolności wspólnotowego działania.

Dostęp do środków na poziomie 1,2 mld EUR uzyska 61 europejskich projektów poprawiających zdolności obronne w przestrzeni europejskiej, wybranych ze 142 zgłoszonych inicjatyw. Dotyczą one zarówno prowadzenia klasycznych działań współczesnej obronności, uzbrojenia wojsk lądowych i marynarki wojennej, jak i przełomowych technologii chmurowych, sztucznej inteligencji, półprzewodników, cyberbezpieczeństwa czy rozwiązań kosmicznych. 

Wsparcie z EDF obejmuje też różnego rodzaju działania prorozwojowe w zakresie technologii usług związanych z wielkością taktycznego transportu lotniczego, wzmocnienia mobilność sił, układów radioelektronicznych stosowanych w armiach państw wschodnich, technologii podwodnych czy współpracy bezzałogowych i załogowych zespołów i rojów dronów.

Największe wsparcie z puli 1,2 mld EUR, aż 189 mln EUR otrzymają trzy projekty w kategorii walka powietrzna, tj. EICACS, EPIIC oraz ENGRT. Środki powyżej 100 mln EUR przeznaczono na projekty działań lądowych (154,7 mln), morskich (103,5 mln) i obrony przeciwlotnicza/przeciwrakietowa (100 mln).

W nagrodzone inicjatywy zaangażowanych będzie łącznie 700 podmiotów z różnych państw, w tym 31 z Polski. Największy udział w projektach mają: Francja (178), Włochy (156), Hiszpania (147), a także Niemcy (113). Najmniejszy: Słowacja (2), Irlandia (4), Chorwacja i Luksemburg (po 6) oraz Węgry (7). 

© PIT-Radwar

Wśród podmiotów z Polski stosunkowo mało jest państwowych zakładów zbrojeniowych, które zajmują się rozwojem i produkcją uzbrojenia. Do tej grupy zaliczają się tylko PIT-Radwar i PCO. PIT-Radwar, a także XY-Sensing są zaangażowane w konsorcjum wokół projektu ARTURO, mającego wzmocnić zdolności technologii radarowych na potrzeby europejskiej obronności. W technologiach dedykowanych domenie kosmicznej obecna jest firma GISS. Z kolei PCO uczestniczy w projekcie HEROIC, w którym chodzi o technologie związane z detektorami podczerwieni na potrzeby optoelektroniki i radarów. Najwięcej jest natomiast państwowych instytutów badawczych i uczelni wyższych: Politechnika Łódzka, Politechnika Rzeszowska, Politechnika Warszawska, WAT, WITU, ITWL, Sieć Badawcza Łukasiewicz-Instytut Lotnictwa, CBK PAN. Dużą grupę stanowią również firmy prywatne, w tym z sektora wysokich technologii.

Aktywny udział podmiotów polskiego przemysłu obronnego w inicjatywach europejskich, we wszystkich fazach realizacji EDF, to jedno z najważniejszych wyzwań dla polskiej gospodarki.

W projekcie zwalczania potencjalnych zagrożeń wynikających z rozwoju systemów o napędzie hipersonicznym w oparciu o rozwój sztucznej inteligencji uczestniczą Sieć Badawcza Łukasiewicz-Instytut Lotnictwa oraz Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych.

Sieć Badawcza Łukasiewicz, razem z Politechniką Rzeszowską, bierze też udział w programie rozwoju alternatywnych systemów napędowych dla systemów walki powietrznej nowych generacji NEUMANN.

W konsorcjum odpowiedzialnym za rozwiązania z zakresu technologii chmurowych EDOCC znalazła się polska spółka EXENCE, a w projekcie odnoszącym się do nowych technologii uczenia w oparciu o sztuczną inteligencję jest SKA POLSKA. W projekcie dotyczącym nowych przełomowych technologii systemów radarowych do wykrywania obiektów w powietrzu i na morzu udział ma Politechnika Warszawska. W zwiększanie możliwości obrazowania satelitarnego z użyciem narzędzi SI zaangażowane jest Centrum Badań Kosmicznych PAN, a w program Mini-BOT dwa polskie podmioty - Politechnika Łódzka oraz VIGO System.

W projekcie COMMANDS, zakładającym integrację pojazdów załogowych i bezzałogowych w działaniach konwojowych uczestniczy Wojskowa Akademia Techniczna, a w inicjatywie NEWHEAT zakładającej usprawnienie technologii głowic służących do precyzyjnego rażenia celów, obecny jest Wojskowy Instytut Techniczny Uzbrojenia. Natomiast Wojskowy Instytut Medyczny jest częścią nagrodzonego projektu COUNTERACT dotyczącego rozwoju zdolności europejskich w zakresie przeciwdziałania zagrożeniom, które bazują na użyciu czynników CBRN (chemiczne, biologiczne, radiacyjne i nuklearne).

Źródło: wnp.pl