WIZJER uziemiony. Raport ujawnia systemowe wady drona PGZ

Inowrocław. Na zaparkowane auta spadł dron wyprodukowany w Wojskowych Zakładach Lotniczych nr 2 w Bydgoszczy. Sprawa trafiła do mediów i wywołała publiczną dyskusję na temat jakości sprzętu wprowadzanego do Sił Zbrojnych RP. Tymczasem do redakcji Onetu trafił 12-stronicowy raport wojskowy ze szkoleń operatorów. Dokument nie ma klauzul niejawności. Jego treść rysuje obraz daleki od chwalebnych haseł o „game changerze”. Autorzy wprost piszą, że w obecnej konfiguracji system „ma wyłącznie wartość szkoleniową”.

Prace nad dronem „Wizjer” rozpoczęły się około 2021 roku. W marcu 2025 roku Wojskowe Zakłady Lotnicze nr 2 należące do Polskiej Grupy Zbrojeniowej ogłosiły zakończenie testów. W maju odbyła się uroczysta gala przekazania systemu do użytkowania. Wojsko zamówiło 25 zestawów; łącznie kontrakt opiewa na 174 mln PLN. W każdym zestawie są cztery maszyny i naziemna stacja kontroli.

Raport ujawnia szereg problemów systemowych

Raport, do którego dotarli dziennikarze Onetu, zaczyna się od opisu szkolenia, które miało miejsce bezpośrednio po wprowadzeniu systemu do jednostek. Już podczas zajęć praktycznych pojawiły się poważne usterki. Kulminacją była seria incydentów: zniszczenie jednego drona podczas lądowania awaryjnego oraz utrata łączności z inną platformą na około 40 minut. Zdjęcia uszkodzonej maszyny, załączone do dokumentu, nie pozostawiają wątpliwości co do rozmiaru strat.

Autorzy raportu wskazują na dwie bezpośrednie przyczyny rozbicia się drona. Pierwsza to awaria aplikacji naziemnej stacji kontroli (NSK), która wielokrotnie zawieszała się i wymuszała restart. Po ponownym uruchomieniu program nie odtwarzał wcześniej wprowadzonych parametrów lotu — błędnie odczytał wysokość jako 40 m zamiast standardowych 120 m. Druga przyczyna to wadliwy montaż spadochronu: linka została źle złożona i w efekcie spadochron odczepił się od kadłuba.

Raport zawiera nie tylko opisy pojedynczych awarii. To katalog problemów systemowych. Autorzy wymieniają około 20 defektów i ograniczeń, z których wiele może zniweczyć skuteczność platformy w warunkach bojowych. Zwracają uwagę na logistykę: cały zestaw mieści się w 11 skrzyniach kompozytowych i do transportu potrzebny jest ciężarowy samochód. Taka konstrukcja odbiega od współczesnych oczekiwań pola walki, gdzie liczy się mobilność i szybkie rozłożenie systemu.

Kolejnym poważnym mankamentem jest brak interoperacyjności. Wizjer nie integruje się z istniejącymi systemami dowodzenia Sił Zbrojnych RP. Dane zapisywane są w archaiczny sposób — przez system Linux i wypalanie na płyty CD. Nie ma możliwości szybkiego przesłania materiałów przez sieć ani automatycznej fuzji danych z różnych sensorów. Eksperci zgodnie mówią: „Tak można było programować sprzęt 15 lat temu, ale nie teraz”.

Autorzy raportu krytykują także wybór nawigacji wyłącznie opartej na GPS. W warunkach, w których przeciwnik stosuje zakłócenia lub celowe blokowanie sygnału, takie rozwiązanie znacząco ogranicza operacyjność. Na ukraińskim froncie standardem są tryby hybrydowe, lokalne sieci komórkowe i autonomiczne systemy pokładowe, które utrzymują funkcjonalność mimo degradacji GNSS. Dodatkowo raport zwraca uwagę na detale, które w bojowych realiach mogą decydować o życiu i śmierci: spadochron w biało-czerwonej kolorystyce zwiększa widoczność, a więc i ryzyko wykrycia operatorów i miejsc lądowania.

Wnioski są jednoznaczne. Autorzy raportu rekomendują, by system w obecnej wersji wykorzystywać jedynie do celów szkoleniowych. Bez istotnych zmian konstrukcyjnych i programowych Wizjer nie nadaje się do realizacji zadań rozpoznawczych na współczesnym polu walki.

Oficjalne oświadczenie Agencji Uzbrojenia

Dzień po publikacji materiału na portalu Onet, Agencja Uzbrojenia wydała oficjalne oświadczenie.

„Odnosząc się do zarzutów przedstawionych w artykule Onetu pt. «Ujawniamy. Dron PGZ miał być symbolem technologicznej suwerenności armii. Wojskowy raport: „nie spełnia wymagań operacyjnych”» informujemy, że Umowa na pozyskanie bsp WIZJER została podpisana w grudniu 2021 r. na podstawie ówcześnie opracowanych przez SZ RP (instytucje eksperckie) wymagań operacyjnych z roku 2020. W ramach podpisanej umowy i określonych w niej w roku 2020 i 2021 r. wymaganiach dostarczono w bieżącym roku pierwsze zestawy bsp WIZJER. Tezy zawarte w artykule wykazują brak znajomości procesu i procedur związanych z pozyskiwaniem i wdrażaniem sprzętu wojskowego dla Sił Zbrojnych RP. Każdy sprzęt dostarczany do SZ RP jest objęty procesem wdrożenia, szkolenia i podlega procesowi modyfikacji, modernizacji, zgodnie ze zmieniającymi się potrzebami w zakresie utrzymania wymaganych zdolności. Wcześniejsze doświadczenia wynikające z wprowadzenia do SZ RP różnego typu sprzętu wojskowego pokazują, że zdarzenia tego typu występowały, występują i prawdopodobnie będą występować w początkowej fazie wdrażania/użytkowania nowego sprzętu wojskowego. Uwagi, jak i też usterki dotyczące dostarczonego SpW trafiają zarówno do Wykonawcy jak i Zamawiającego, gdzie Wykonawca usuwa usterki w ramach gwarancji, natomiast ewentualne funkcjonalności wynikające z dzisiejszych potrzeb SZ RP, zgodnie z doświadczeniami wojny na Ukrainie, są zgłaszane do instytucji eksperckich, dzięki czemu mogą znaleźć swoje odzwierciedlenie w ramach np. modyfikacji, modernizacji. Dowódca Generalny RSZ wydał Zarządzenie Operacyjne dotyczące wstrzymania wykonywania lotów na platformie do czasu wyjaśnienia przyczyny i skutków zaistniałego zdarzenia. Ponadto Inspektor Wojsk BSU skierował pismo do producenta (WZL 2) z prośbą o wyjaśnienie zaistniałego zdarzenia. Wprowadzanie opinii publicznej w błąd, posługując się subiektywnymi opiniami niewynikającymi ze znajomości przepisów i procedur obowiązujących w RON jak i stanu faktycznego, kształtują fałszywy obraz nie tylko Agencji Uzbrojenia, ale całych Sił Zbrojnych RP.”

Zapraszamy na TEK.day Wrocław, 19 marca 2026. Zapisz się tutaj!