Spadają zyski branży elektroniki militarnej
Wydaje się, że polskie firmy, tworzące branżę elektroniki militarnej w dobie wojny i gigantycznych zakupów MON powinny dobrze prosperować. A wcale tak nie jest.
© PIT-Radwar
Przyjrzeliśmy się wynikom 16 polskich firm, tworzących branżę elektroniki militarnej. Spośród tego grona, 14 spółek złożyło już sprawozdania finansowe za rok 2022 (wyjątkami są OBR Centrum Techniki Morskiej z koncernu PGZ SA oraz Etronika), pokazujące ich obecną sytuację finansową.
Od czasu agresji Rosji na Ukrainę niemal każdego tygodnia informujemy o ogromnych zakupach sprzętu dla Wojska Polskiego. Można by sądzić, że w takich warunkach branża elektroniki militarnej powinna pokazać doskonałe wyniki. I rzeczywiście, jeśli chodzi o przychody, większość firm pokazała w roku 2022 solidny wzrost – zestawienie obrotów w latach 2018-2022 znajdziecie w poniższej tabeli.
Tabela 1: Przychody firm branży elektroniki militarnej 2018-2022 [tys PLN]
© tek.info.pl
Zdecydowanie beneficjentem obecnej koniunktury jest WB Electronics, największa firma prywatna wśród opisywanych firm (biorąc pod uwagę tylko przychody z roku 2022, największa firma w branży). Przychody grupy kapitałowej WB Electronics, złożonej praktycznie w całości z firm ściśle związanych z elektroniką, wzrosły z poziomu 343.2 mln PLN w roku 2021 do 602.2 mln PLN w roku 2022: stanowi to wzrost o 75.4%. Podobnie, swoją szansę wykorzystał Hertz System z Zielonej Góry, twórca między innymi systemów antydronowych. Po ewidentnie słabszych latach 2020 oraz 2021, obroty poszybowały w górę o blisko 380%, z 11.2 mln PLN do 53.8 mln PLN. Podobnie, silny wzrost sprzedaży odnotowały Wojskowe Zakłady Łączności nr. 2, jednak należy zauważyć, że przychody tej firmy ulegały silnym wahaniom już od 2018 roku, a ostatnio, w maju 2023, zostały przejęte przez PIT-Radwar. Kolejną firmą, której przychody wzrosły w błyskawicznym tempie, jest Zurad, tutaj jednak zadecydowały przychody z działalności poza branżą elektroniczną, a mianowicie gigantyczny kontrakt na sprzedaż systemów kontenerowych dla Orlenu.
Generalnie, przychody aż jedenastu spółek z naszego zestawienia wzrosły, a tylko trzech spadły. Łączne przychody całej czternastki firm wzrosły aż o 28.3%.
Pozytywny obraz, wynikający ze wzrostu wielkości przychodów, rozmywa się jeśli przyjrzymy się wielkości osiąganych zysków. Na poziomie operacyjnym, zyski 9 podmiotów spadły, a tylko 5 wzrosły. Jest też kilka przypadków firm (WZE SA, Hertz System czy ZM Tarnów), których przychody rosły, a zyski malały. Podobnie, zysk netto wzrósł w 6 przypadkach, a zmalał w 8. Warto zauważyć, że łączna masa wypracowanego zysku operacyjnego zmalała o 41.9 mln PLN, a zysku netto o 32.9 mln PLN.
Tabela 2: Zysk operacyjny firm branży elektroniki militarnej 2018-2022 [tys PLN]
© tek.info.pl
W minionym roku wartość podpisanych umów wieloletnich na zakup uzbrojenia przekroczyła 100 mld PLN: to rekord III RP, bowiem w ubiegłych latach ta kwota nie przekraczała 30–40 mld PLN. W 2023 roku wartość podpisanych umów na uzbrojenie może być jeszcze większa niż w 2022 i ma zdecydowanie przekroczyć 100 mld PLN (tj. 3% PKB). W dłuższej perspektywie, modernizacja Wojska Polskiego do 2035 roku pochłonie 524 mld PLN. Zestawienie najważniejszych zakupów w roku 2022 oraz planowanych na 2023 sporządził i zamieścił na swoim Twitterze Tomasz Dmitruk:
Jak widać w powyższym zestawieniu, ogromne zakupy sprzętu wojskowego trafiają w przeważającej mierze do firm zagranicznych: - Pozyskujemy za granicą sprzęt bez offsetu i raczej drogi, bo kupowany bez konkurencyjnych przetargów – napisał miesiąc temu Zbigniew Lentowicz, od lat poruszający tematy przemysłu militarnego na łamach Rzeczpospolitej. - Nie będzie na nie [badania i rozwój] ani pieniędzy, ani czasu. To zaś uniemożliwi spółkom technologiczny rozwój. A za jakiś czas, kiedy przydatność zamawianego za granicą sprzętu minie, znów będziemy musieli importować nową broń ‘z półki’ – ocenia w rozmowie z Rzeczpospolitą inny ekspert Tomasz Dmitruk, analityk pisma Nowa Technika Wojskowa.
Poza faktem, iż większa część zamówień u zagranicznych firm mogłaby być realizowana przy współudziale polskiego przemysłu obronnego, wyniki branży elektroniki militarnej ciągną w dół wysokie koszty. Inflacja nie odpuszcza i tak jak w przypadku każdej firmy, zbrojeniówka także boryka się w wysokimi kosztami pracy, energii i usług obcych, zamawianych niejednokrotnie w trybie pilnym. Mimo wzrostu przychodów, zyski większości firm zmalały, co w dłuższej perspektywie oznacza brak inwestycji i ograniczenie wydatków na badania i rozwój.
Zapraszamy 15 września 2023 na TEK.day Gdańsk, zapisz się już dziś!
