Technologie Dual-Use: innowacje o podwójnym zastosowaniu
Technologie dual-use, czyli technologie o podwójnym zastosowaniu, odgrywają kluczową rolę w łączeniu innowacji cywilnych z potencjałem militarnym. Dzięki inicjatywom takim jak programy IDA czy DIANA NATO, wspierane przez międzynarodowe partnerstwa, rozwój tych rozwiązań przynosi korzyści zarówno gospodarce, jak i sektorowi obronnemu. Jakie możliwości i wyzwania niesie ze sobą wdrażanie technologii dual-use oraz jak programy te przyczyniają się do ich globalnej adaptacji?
Przykłady technologii dual-use
Przykładami technologii dual-use są systemy GPS, które początkowo zostały opracowane na potrzeby wojskowe, a obecnie są powszechnie wykorzystywane w nawigacji cywilnej. Inne przykłady obejmują drony, które mogą służyć do nadzoru terenów rolniczych, jak również do zadań zwiadowczych w celach wojskowych. Sztuczna Inteligencja również ma zastosowanie zarówno w sektorze komercyjnym, np. do analizy dużych zbiorów danych, jak i w sektorze obronnym, do analizy zagrożeń w czasie rzeczywistym.
Program IDA – polskie innowacje dla przemysłu obronnego
Program Investments Dual-use Adaptation (IDA) jest jednym z przykładów inicjatyw Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR) wspierających rozwój technologii podwójnego zastosowania. Program ten ma na celu wsparcie zespołów naukowych oraz start-upów, które pracują nad innowacyjnymi rozwiązaniami mającymi potencjalne zastosowanie w sektorze obronnym. Poprzez udział w IDA twórcy innowacji mają szansę zaprezentować swoje rozwiązania przedstawicielom sektora obronnego i inwestorom.
Program DIANA – NATO szuka innowacyjnych rozwiązań z całego świata
Innym kluczowym programem wspierającym technologie dual-use jest międzynarodowy projekt Defence Innovation Accelerator for the North Atlantic (DIANA), który powstał z inicjatywy NATO. Nabór odbywa się raz w roku i adresowany jest do firm technologicznych i naukowców z całego świata. Za działania informacyjne dotyczące programu w Polsce odpowiada PFR i Ministerstwo Obrony Narodowej. Na laureatów czekają m.in.: granty w wysokości do 300 tys. euro oraz możliwość nawiązania współpracy z NATO.
W minionym roku do akceleratora DIANA zgłosiło się 77 polskich rozwiązań technologicznych. To czwarty wynik na świecie i pierwszy wśród krajów Unii Europejskiej. Jednym z laureatów został polski startup Revobeam, który tworzy inteligentne anteny bezprzewodowe przeznaczone do obrony przed zakłóceniami sygnału.
Technologie dual-use jako siła napędowa innowacji
Technologie dual-use odgrywają kluczową rolę w stymulowaniu innowacji. Inwestycje w takie technologie, wspierane przez programy takie jak IDA i DIANA, nie tylko wzmacniają bezpieczeństwo narodowe, ale także napędzają postęp w sektorach cywilnych. Korzystając z tego typu technologii, firmy mają szansę na rozwój w nowych obszarach oraz nawiązywanie współpracy z sektorem obronnym, co może przynieść nowe możliwości i zyski.
Programy takie jak IDA i DIANA są doskonałymi przykładami, jak współpraca między instytucjami, biznesem i naukowcami może prowadzić do rozwoju innowacyjnych technologii o podwójnym zastosowaniu. Dzięki temu zarówno sektor prywatny, jak i publiczny mogą korzystać z najnowszych osiągnięć technologicznych, co przyczynia się do wzmocnienia gospodarki, poprawy jakości życia oraz zwiększenia bezpieczeństwa.