Premium
article miniature

Osiem strategicznych sektorów dla cyfrowej i ekologicznej transformacji UE (część II)

W odpowiedzi na globalne wyzwania technologiczne i ekologiczne IPC zidentyfikowało osiem kluczowych sektorów, które są niezbędne dla cyfrowej i ekologicznej transformacji Unii Europejskiej. Sektory te to: lotnictwo i obronność, automatyzacja, opieka zdrowotna, mobilność, energia odnawialna, bezpieczeństwo, serwery oraz infrastruktura telekomunikacyjna. Strategiczne inwestycje w rozwój tych obszarów stanowią priorytet, mający na celu wzmocnienie pozycji Europy na światowym rynku. Zapraszamy do zapoznania się z drugą częścią artykułu.

Odnawialne źródła energii

Sektor odnawialnych źródeł energii obejmuje trzy odrębne gałęzie przemysłu: panele słoneczne, turbiny wiatrowe i energetykę jądrową. Każda z tych branż ma swoje specyficzne łańcuchy dostaw. Wzrost sektora odnawialnych źródeł energii jest stymulowany przez politykę rządową i popyt prywatny, a nowym rynkiem stają się małe reaktory modułowe (SMR). Inwestycje w transformację energetyczną wzrosły na całym świecie, napędzane przez takie inicjatywy jak amerykańska Ustawa o Redukcji Inflacji oraz program REPowerEU w UE, które mają na celu przyspieszenie przejścia od paliw kopalnych do odnawialnych źródeł energii.

Międzynarodowa Agencja Energetyczna prognozuje, że w latach 2022-2025 odnawialne źródła energii będą głównym motorem wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną. Według MAE dostarczą one aż 98% z 2518 TWh nowej produkcji energii elektrycznej. Globalna Rada Energetyki Wiatrowej spodziewa się 8% rocznego wzrostu mocy elektrowni wiatrowych w latach 2023-2027, w tym 130 GW mocy offshore. Liderem w produkcji energii z wiatru na lądzie będą Chiny, z mocą 300 GW, podczas gdy Europa osiągnie prawie 100 GW. Energia wiatrowa offshore (morska) ma wzrastać o 19% rocznie.

W 2022 roku globalna produkcja elektroniki wykorzystującej energię odnawialną osiągnęła wartość 23,6 mld EUR. Największy udział miały panele słoneczne, generując przychód w wysokości 21,2 mld EUR. Na kolejnych miejscach znalazły się turbiny wiatrowe z przychodami na poziomie 1,4 mld EUR oraz systemy jądrowe, które przyniosły 1 mld EUR.

Przewiduje się, że sektor ten będzie najszybciej rozwijającym się spośród ośmiu analizowanych kluczowych sektorów elektroniki. Popyt na te komponenty ma wzrastać o 14% rocznie w latach 2022-2027 (10,6% od 2022 do 2035). Produkcja paneli słonecznych ma odnotować największy wzrost, z prognozowanym rocznym przyrostem o 14,6% do 2027 roku i 11% do 2035 roku. Elektronika turbin wiatrowych ma rosnąć w stałym tempie 12% rocznie do 2027 roku i 9% do 2035 roku. Energetyka jądrowa ma odnotować skromniejszy, ale stabilny wzrost, z przewidywanym rocznym przyrostem o 1,3% i 2,3% odpowiednio.

Przemysł elektroniki w Unii Europejskiej, korzystający z energii odnawialnej, również prezentuje się obiecująco. W 2022 roku wartość elektroniki wyprodukowanej w UE, która wykorzystywała odnawialne źródła energii, osiągnęła 1,2 mld EUR. Największy udział w tym segmencie miały panele słoneczne, generujące przychody na poziomie 510 mln EUR. Turbiny wiatrowe (40 mln EUR) i systemy jądrowe (280 mln EUR) również znacząco przyczyniły się do tego wyniku. Podążając za globalnym trendem, rynek UE ma odnotować silny wzrost, z przewidywanym rocznym przyrostem o 18% do 2027 roku i stabilnym tempem wzrostu na poziomie 10% rocznie do 2035 roku. Produkcja paneli słonecznych w UE ma rosnąć o 28% rocznie do 2027 roku i o 14% do 2035 roku. Elektronika turbin wiatrowych ma natomiast odnotować wzrost na poziomie 10% i 7% rocznie, podczas gdy systemy jądrowe będą prawdopodobnie utrzymywać skromny, ale stabilny wzrost o 0,8% i 1,8% rocznie.

Panele słoneczne

W 2022 roku, systemy elektroniczne oparte na energii słonecznej stanowiły 90% globalnej produkcji elektroniki wykorzystującej energię odnawialną. Systemy solarne wykorzystują krzem krystaliczny (c-Si) lub cienkowarstwowe ogniwa słoneczne, a kompletny system fotowoltaiczny (PV) obejmuje ogniwa słoneczne, panele oraz inwertery służące do przekształcania prądu stałego (DC) na prąd zmienny (AC). Panele słoneczne i inwertery stanowią tylko 25% kosztów systemu fotowoltaicznego (PV), przy czym pozostała część obejmuje baterie, regulatory ładowania, transport, instalację oraz konserwację.

Podczas gdy początkowo Europa przewodziła w instalacji paneli słonecznych, obecnie produkcja w dużej mierze przeniosła się do Azji, zwłaszcza do Chin. W 2021 roku Chiny stanowiły 33% globalnie zainstalowanej mocy paneli słonecznych, co było wspierane znaczącymi inwestycjami rządowymi. Najwięksi producenci paneli słonecznych to głównie firmy chińskie, z wyjątkiem takich przedsiębiorstw jak Canadian Solar, Hanwha i First Solar. UE nie ma znaczących producentów paneli słonecznych, ale wyróżnia się w produkcji inwerterów dzięki firmom takim jak SMA Solar Technology, Power Electronics, Schneider Electric i ABB. W 2022 roku 60% produkcji PV w UE stanowiły właśnie inwertery, natomiast panele słoneczne odpowiedzialne były za jedną trzecią tej produkcji.

Globalne zapotrzebowanie na elektronikę fotowoltaiczną ma gwałtownie wzrosnąć, napędzane przez inicjatywy polityczne, wyczerpywanie się zasobów naturalnych i czynniki zewnętrzne, takie jak wojna na Ukrainie. Prognozuje się, że popyt na systemy elektroniczne do energii słonecznej wzrośnie średniorocznie o 14,6% w latach 2022-2027, a następnie o 8,7% w latach 2027-2035.

Produkcja paneli słonecznych w Europie spadła ze względu na wyższe koszty energii i niższe inwestycje w porównaniu z Chinami. W 2022 roku udział UE w globalnej produkcji paneli słonecznych wynosił 1,2%. Jednakże UE dąży do zwiększenia produkcji poprzez inicjatywy takie jak EU Solar PV Industry Alliance, oczekując rocznego przyrostu o 28% do 2027 roku. W latach 2028-2035 wzrost ma zwolnić do 6,3% rocznie.

Turbina wiatrowe

W 2022 roku systemy elektroniczne turbin wiatrowych stanowiły 6% globalnej produkcji elektroniki z odnawialnych źródeł energii.

Systemy te obejmują:

●      panele elektryczne i sterujące

●      napędy o zmiennej częstotliwości (VFD)

●      zasilacze awaryjne (UPS)

●      przetworniki mocy

●      platformy zdalnego monitorowania

 W 2022 roku globalny rynek turbin wiatrowych osiągnął wartość 124 mld EUR, z kosztami instalacji na poziomie 2,4 mln EUR na turbinę. Systemy elektroniczne, kosztujące średnio 27 000 EUR, stanowią mniej niż 10% całkowitych kosztów produkcji. Pozycja rynkowa Unii Europejskiej jest determinowana przez rynek końcowy, producentów turbin oraz producentów systemów elektronicznych. Chiny dominują na tym rynku, posiadając 48% udział w globalnych instalacjach oraz 53% udziału rynkowego w produkcji turbin. Chińskie firmy, takie jak Huawei i Kehua Group, dominują w produkcji systemów elektronicznych, odpowiadając za 34% światowej produkcji. Unia Europejska zajmuje drugie miejsce pod względem liczby instalacji turbin wiatrowych, stanowiąc 22% globalnych instalacji. Europejscy producenci, w tym Vestas i Siemens Gamesa, mają 34% udział w światowym rynku turbin. Firmy z UE dominują w produkcji systemów elektronicznych, reprezentując 31% globalnej produkcji. W Stanach Zjednoczonych, które odpowiadają za 19% wszystkich instalacji przy 11% udziale rynkowym, przoduje firma General Electric. Amerykańskie przedsiębiorstwa stanowią 16% światowej produkcji systemów elektronicznych. Indie intensywnie rozwijają swoją infrastrukturę produkcyjną, natomiast Japonia, mimo że jest silna w produkcji systemów elektronicznych, posiada stosunkowo mały rynek energii wiatrowej.

W latach 2012-2022 udział UE w globalnej produkcji elektroniki dla turbin wiatrowych spadł z 37% do 32%, co oznacza średnioroczny spadek o 1,6%. Firmy z UE, mimo długoletniego przywództwa, muszą stawić czoła intensywnej konkurencji ze strony USA, Japonii i Chin, które są głównym motorem wzrostu. W 2018 roku produkcja Chin przekroczyła poziom produkcji Unii Europejskiej. W latach 2022-2035 globalny rynek ma rosnąć o 9% rocznie, jednakże udział UE w produkcji prawdopodobnie będzie dalej spadać.

Energetyka jądrowa

Elektrownie jądrowe opierają się na systemach sterowania i kontroli (I&C), w tym na czujnikach, urządzeniach sterujących, komputerach i przekaźnikach, aby zapewnić prawidłowe funkcjonowanie i bezpieczeństwo. W 2022 roku systemy elektroniczne dla energetyki jądrowej stanowiły 4% globalnej produkcji elektroniki z odnawialnych źródeł energii. Unia Europejska przodowała w tym sektorze, produkując 28% światowych systemów I&C dla energetyki jądrowej, z głównymi graczami takimi jak Areva NP, Siemens, Schneider Electric i Atos. Szybko rozwijający się chińscy dostawcy mieli 19% udziału rynkowego, a za nimi plasowali się dostawcy z Ameryki Północnej i Japonii (17%) oraz Rosji (12%). Kraje europejskie spoza UE, w tym Wielka Brytania, Szwajcaria i Ukraina, odpowiadały za 10% produkcji, podczas gdy reszta świata miała 14%.

Strategiczne zależności w elektronice energii odnawialnej

Sektor elektroniki z odnawialnych źródeł energii w UE boryka się z istotnymi strategicznymi problemami wynikającymi z zależności od innych krajów w zakresie PCB, zaawansowanych mikrosystemów oraz substratów do układów scalonych. W 2023 roku UE wyprodukowała 5,1% światowych systemów elektronicznych z odnawialnych źródeł energii, ale krajowa produkcja PCB dla tego sektora wyniosła tylko 4,5% globalnej produkcji. UE wyprodukowała także zaledwie 4,3% światowego zapotrzebowania na zaawansowane mikrosystemy i substraty IC. Chociaż liczby te są wyższe niż w innych sektorach, w łańcuchu dostaw nadal występują strategiczne słabe punkty. UE musi importować krytyczne komponenty, aby wspierać rozwój przemysłu odnawialnych źródeł energii. Do 2035 roku udział produkcji UE w systemach elektronicznych ma pozostać stabilny na poziomie 5,2% globalnego rynku. Jednak udział PCB ma spaść do 2,4%, zaawansowanego mikrosystemów do 2,1%, a substratów IC do 3,0%. Trend ten podkreśla rosnącą zależność od źródeł zewnętrznych, gdy globalna produkcja poza UE rośnie szybciej.

Bezpieczeństwo

Po atakach z 11 września 2001 roku koncepcja „bezpieczeństwa wewnętrznego” zyskała na znaczeniu jako sektor o dużym potencjale w rozwiniętych regionach, które stoją przed wyzwaniami związanymi z zagrożeniami terrorystycznymi i poszukują nowych metod ochrony. W ciągu następnej dekady ciągłe inwestycje i konsolidacja rynku, zapoczątkowane przez USA i ich Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego, położyły podwaliny pod rozwijający się rynek bezpieczeństwa. Wysiłki te zaczęły przynosić efekty na początku 2010 roku, przekształcając ten sektor w znaczący czynnik wzrostu dla dostawców sprzętu elektronicznego na całym świecie.

Rynek bezpieczeństwa skupia się na różnorodnych segmentach, zarówno tych tradycyjnych, jak i nowoczesnych. Wśród tradycyjnych obszarów znajdują się produkty takie jak alarmy przeciwpożarowe i sejfy elektroniczne, które wspierane są głównie przez sektor prywatny. Wyróżniają się one niskimi kosztami produkcji oraz dużymi wolumenami sprzedaży. Nowoczesne segmenty rynku bezpieczeństwa z kolei odpowiadają na współczesne potrzeby ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi, takimi jak klęski żywiołowe, terroryzm czy zorganizowana przestępczość. W ich skład wchodzą różnorodne obszary, na przykład ochrona lotnisk czy ochrona cywilna, które w dużej mierze polegają na zaawansowanych urządzeniach elektronicznych służących do wykrywania zagrożeń, przetwarzania danych i komunikacji. W odróżnieniu od tradycyjnych sektorów nowe obszary są głównie wspierane przez inwestycje publiczne oraz partnerstwa między sektorem publicznym a prywatnym.

Sektor bezpieczeństwa korzysta z usług różnorodnych dostawców, począwszy od dużych integratorów systemów obronnych po specjalistycznych dostawców sprzętu. W obliczu ewoluujących zagrożeń, które kreują nowe wymagania rynkowe, pojawiają się możliwości dla nowych uczestników rynku, w tym firm z branż środowiskowych i energetycznych.

Cztery główne segmenty rynku bezpieczeństwa:

●      Kontrola granic:

○      Zarządzanie granicami i punkty kontrolne imigracyjne: technologie skanowania osób i towarów, biometryka, ID, RFID.

○      Nadzór nad granicami lądowymi i morskimi (w tym porty): technologie nadzoru/sensory, ochrona perymetralna, systemy C3I.

●      Ochrona cywilna i obywatelska:

○      Pierwsi ratownicy (strażacy, policja, pogotowie): przygotowanie do sytuacji awaryjnych i zdolności reagowania (w tym poszukiwania i ratownictwo, zdolności reagowania na klęski, komunikacja, szkolenia).

○      Zagrożenia CBRNE: sprzęt i systemy do wykrywania i dekontaminacji.

○      Walka z przestępczością, przemocą i terroryzmem/egzekwowanie prawa: analiza danych/wydobycie/fuzja, wywiad i zarządzanie oraz udostępnianie danych.

●      Cyberbezpieczeństwo:

○      Bezpieczeństwo sieci IT i baz danych.

○      C3I (Command, Control, Communication, Intelligence).

○      Elektroniczna identyfikacja i uwierzytelnianie.

●      Ochrona infrastruktury krytycznej:

○      Bezpieczeństwo lotnictwa, w tym lotniska (ludzie i towary/fracht).

○      Bezpieczeństwo transportu publicznego i masowego.

○      Inne infrastruktury, w tym energetyka, łańcuch dostaw i bezpieczeństwo kontenerów, żywność, woda, rolnictwo, infrastruktura bankowa i finansowa.

Rynek produkcji elektroniki dla bezpieczeństwa był wyceniany na 45 mld EUR w 2023 roku i prognozuje się, że będzie rosnąć w tempie 4,8% rocznie, osiągając 78,8 mld EUR do 2035 roku. Najbardziej dynamicznymi segmentami mają być cyberbezpieczeństwo i ochrona infrastruktury krytycznej, podczas gdy inne segmenty będą rosnąć nieco poniżej ogólnego trendu. Wzrost ten ma być napędzany przez rozwój międzynarodowych standardów i trwającą niestabilność geopolityczną. W przeciwieństwie do światowego rynku elektroniki, rynek bezpieczeństwa jest mniej cykliczny z powodu długoterminowych programów i wzorców inwestycyjnych.

Pomimo słabszego rynku krajowego, europejscy dostawcy systemów bezpieczeństwa znajdują możliwości wzrostu za granicą, szczególnie w USA i Azji. W 2023 roku europejska produkcja systemów elektronicznych dla bezpieczeństwa stanowiła 15,6% globalnego popytu, wycenianego na 7 mld EUR. Produkcja europejska ma rosnąć w tempie 4,3% rocznie do 2035 roku, nieco poniżej globalnego trendu. W miarę jak rynek ewoluuje, aby sprostać nowym zagrożeniom bezpieczeństwa i zmianom regulacyjnym, mogą pojawić się nowi europejscy liderzy w sektorach takich jak środowisko, energia i transport, wykorzystujący swoje doświadczenie i innowacje, aby zdobyć większy udział w globalnym rynku.

Strategiczne zależności na rynku elektroniki bezpieczeństwa

Sektor elektroniki bezpieczeństwa w UE boryka się z istotnymi strategicznymi problemami wynikającymi z zależności od innych krajów w zakresie EMS, PCB, zaawansowanej integracji mikrosystemów i substratów IC. Mimo że Unia Europejska odpowiada za znaczną część globalnej produkcji elektronicznych systemów bezpieczeństwa, osiągając 15,6% udziału w rynku, jej udział w produkcji płytek PCB jest znacznie niższy i wynosi tylko 3%. Podobnie niskie są też udziały w produkcji zaawansowanej integracji mikrosystemów oraz substratów IC, które wynoszą odpowiednio 1,8% i 2,9%. Do 2035 roku udział produkcji UE ma spaść do 14,7% dla systemów elektronicznych, 1,9% dla PCB, 1,9% dla zaawansowanego mikrosystemów i 1,7% dla substratów IC.

Serwery

Sektor serwerów obejmuje tradycyjne serwery (średniego i niskiego zasięgu), systemy High-Performance Computing (HPC) oraz dedykowane terminale, takie jak systemy Point of Sale (POS) i automatyczne bankomaty (ATM). Tradycyjne serwery i dedykowane terminale są głównie zarządzane przez prywatne przedsiębiorstwa, w tym przez duże korporacje oraz małe i średnie firmy (MŚP). HPC obejmuje natomiast superkomputery i zaawansowane serwery techniczne, które są drogie i bardzo wydajne, używane do specjalistycznych celów, takich jak badania i rozwój, cyberbezpieczeństwo i meteorologia. Klientami HPC są zazwyczaj organizacje badawcze i technologiczne (RTO), instytucje rządowe oraz duże korporacje.

W latach 2017-2022 serwery odnotowały najszybszy wzrost na świecie wśród systemów elektronicznych, co było wynikiem szybkiego rozwoju chmury obliczeniowej i szerokiego wykorzystania sztucznej inteligencji (AL) i dużych zbiorów danych (big data) w branżach konsumenckich (B2C) i biznesowych (B2B). W 2023 roku rynek serwerów spadł o 5%, ponieważ firmy ograniczyły wydatki na IT. Rynek serwerów ma jednak odzyskać dynamikę, a ponowny wzrost napędzany będzie przez dalszy rozwój technologii takich jak chmura obliczeniowa, big data, sztuczna inteligencja oraz zaawansowane technologie AI generatywne.

Czynniki napędzające rynek serwerów:

●      Generatywna AI

●      Technologie 5G/6G i Edge Computing

●      Kwantowe obliczenia i superkomputery

●      Innowacje w przemyśle półprzewodnikowym

Globalny popyt na serwery ma rosnąć o 4,1% rocznie w latach 2022-2027 i 5,3% od 2027 do 2035 roku, przekraczając ogólny wzrost branży elektroniki. Spadek w 2023 roku wpłynie na popyt w 2024 roku, przesuwając uwagę z tradycyjnych zastosowań serwerowych na aplikacje AI. Zwiększone potrzeby obliczeniowe sztucznej inteligencji będą napędzać wzrost produkcji o 8,5% w latach 2025 i 2026.

W 2022 roku UE odpowiadała za ponad 14% globalnego popytu na serwery, ale tylko za 7,4% światowej produkcji, przy czym większość serwerów niskiego i średniego zasięgu produkowana była w Chinach. Od 2017 do 2022 roku globalny rynek serwerów rósł w tempie 7,5% rocznie, podczas gdy produkcja w UE spadała o 2,1% rocznie. Prognozuje się, że produkcja w UE będzie stagnować w nadchodzących latach. Jednak inwestycje w zaawansowane półprzewodniki, takie jak zakład Intela w Niemczech, mają zwiększyć przyszłą produkcję w UE. Ogólnie rzecz biorąc, produkcja serwerów w UE ma rosnąć w tempie 3,8% rocznie do 2035 roku.

Skupienie na HPC

Obliczenia wysokiej wydajności (HPC) są kluczowymi elementami napędzającymi rozwój naukowy, ekonomiczny i technologiczny. Dzięki możliwości przetwarzania ogromnych ilości danych z niezwykłą szybkością HPC ułatwiają przełomowe osiągnięcia w wielu dziedzinach, takich jak modelowanie klimatu, badania medyczne, nauka o materiałach czy sztuczna inteligencja.

Światowy rynek sprzętu HPC w 2022 roku wyniósł 14,6 mld EUR, obejmując superkomputery i zaawansowane serwery techniczne. Globalnie rynek HPC ma rosnąć w tempie 6,5% rocznie w latach 2022-2035.

Strategiczne zależności na rynku serwerów

Sektor elektroniki serwerowej w UE boryka się z istotnymi strategicznymi problemami wynikającymi z zależności od innych krajów w zakresie EMS, PCB, zaawansowanych mikrosystemów i substratów IC. Chociaż UE odpowiada za 7,5% globalnej produkcji systemów elektronicznych serwerów, jej produkcja PCB wynosi zaledwie 0,1%, zaawansowanej integracji mikrosystemów 1,6% i substratów IC 0,5%. Do 2035 roku udział UE w produkcji ma spaść do 5,7% dla systemów elektronicznych, 0,0% dla PCB, 1,1% dla zaawansowanej integracji mikrosystemów i 0,4% dla substratów IC.

Infrastruktura telekomunikacyjna

Infrastruktura telekomunikacyjna to fundament współczesnego społeczeństwa, który wspiera współpracę, aktywność gospodarczą, rozwój technologiczny oraz interakcje społeczne. Jej nieustanny rozwój jest niezbędny dla funkcjonowania zintegrowanego świata. Nowoczesne technologie telekomunikacyjne integrują tradycyjne połączenia głosowe z cyfrowym przesyłem danych przez sieci komputerowe. Infrastruktura ta składa się z linii stacjonarnych, sieci mobilnych oraz prywatnych sieci IT, które są ze sobą ściśle powiązane.

Sieci telekomunikacyjne są wykorzystywane zarówno przez dużych operatorów świadczących usługi stacjonarne i mobilne, jak i przez prywatne firmy, które wymagają sieci dostosowanych do swoich potrzeb. Tradycyjnie, sieci korporacyjne (np. wykorzystujące produkty Cisco czy Juniper) oraz technologie stosowane przez operatorów (np. rozwijane przez Ericsson, Nokia, Huawei) były od siebie oddzielone. Obecnie, systemy te coraz częściej konwergują, co jest szczególnie widoczne w kontekście rozwoju komunikacji mobilnej i technologii 5G.

Rynek telekomunikacyjny ewoluuje wraz ze wzrostem wymagań użytkowników dotyczących mobilności, wydajności i elastyczności. Operatorzy wdrażają wirtualizację funkcji sieciowych (NFV) i sieci definiowane programowo (SDN), aby wspierać 5G i IoT. Cyfrowa transformacja przyspiesza transfer danych i wpływa na rozwój sieci telekomunikacyjnych. Firmy muszą znajdować równowagę między rosnącymi wymaganiami dotyczącymi wielkości danych, szybkości przesyłu, bezpieczeństwa i efektywności energetycznej.

Dynamika rynku telekomunikacyjnego

W 2022 roku globalna wartość infrastruktury telekomunikacyjnej wzrosła o 6,5%, osiągając poziom 198,4 mld EUR, co było wynikiem rosnącego zapotrzebowania na łączność. Infrastruktura operatorów telekomunikacyjnych zwiększyła swoją wartość o 4,2%, osiągając 126,4 mld EUR. Sieci korporacyjne i prywatne odnotowały wzrost o 10,7%, co przełożyło się na wartość 72 mld EUR. Dane te podkreślają zwiększone zapotrzebowanie na solidne i szeroko dostępne rozwiązania sieciowe zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym.

Mimo wyzwań ekonomicznych globalni operatorzy telekomunikacyjni utrzymali stabilne inwestycje, napędzane przez ciągły popyt na usługi. Kluczowy był rozwój 5G, z ponad 500 operatorami inwestującymi w tę technologię w ponad 150 krajach. Liczba komercyjnych terminali 5G wzrosła o 67% do 1431 różnych modeli. Sieci stacjonarne są stopniowo przebudowywane z kabli miedzianych na światłowody, co jest odpowiedzią na rosnące wymagania przepustowości związane z rozwojem 5G.

W 2022 roku Chiny osiągnęły czołową pozycję na globalnym rynku infrastruktury telekomunikacyjnej, odnotowując 7,5% wzrost produkcji, o łącznej wartości 96,6 mld EUR. Wzrost ten był napędzany postępami w technologii 5G oraz sieciach optycznych. W Europie produkcja wzrosła o 2,1%, osiągając wartość 12,3 mld EUR. Dominującą pozycję na rynku europejskim zajmuje Huawei. Istotnymi graczami pozostają również Nokia i Ericsson.

Przyszłe trendy i rozwój technologiczny

Rynek telekomunikacyjny rozwija się dzięki rosnącemu zapotrzebowaniu na mobilne formy komunikacji, ewolucji smartfonów (w tym sieci 4G i 5G), rozwijającej się komunikacji opartej na technologii chmurowej, Internetowi Rzeczy (IoT) oraz coraz bardziej popularnym pojazdom sieciowym. Do 2035 roku technologia 5G zostanie w pełni przyjęta, a 6G pojawi się około 2032-2033 roku. Globalna produkcja sprzętu telekomunikacyjnego ma rosnąć o 3,3% rocznie do 2027 roku, osiągając wartość 233,6 mld EUR. Sieci operatorów będą rosnąć o 2,8% rocznie, podczas gdy infrastruktura korporacyjna wzrośnie o 4,3% rocznie.

Rynek usług operatorów telekomunikacyjnych skorzysta na rosnącej popularności technologii 5G, przy czym do końca 2022 roku zaledwie 20% stacji bazowych zostało zaktualizowanych do średniego pasma 5G. Planowane wdrożenie tej technologii w Indiach około roku 2025 przyczyni się do zwiększenia produkcji, pomimo malejących inwestycji w technologie LTE oraz 3G/4G. Stały dostęp bezprzewodowy, światłowody, routing IP oraz sieci optyczne będą notować umiarkowany wzrost, głównie z powodu rosnącego zapotrzebowania na szybki dostęp do internetu oraz wpływu konkurencyjnych cen.

Segment telekomunikacji korporacyjnej, napędzany przez pandemię COVID-19 oraz postęp technologiczny, osiąga lepsze wyniki niż ogólny sektor telekomunikacyjny. Rozwiązania do pracy zdalnej oraz komunikacja oparta na chmurze, taka jak UCaaS (Unified Communications as a Service) i CPaaS (Communications Platform as a Service), będą stymulować wzrost, oferując elastyczność, skalowalność oraz opłacalność. Wprowadzenie 5G znacząco przyczyni się do rozwoju telekomunikacji korporacyjnej, wspierając IoT oraz rozszerzoną rzeczywistość. W przemyśle pojawią się nowe zastosowania technologii 5G, w sektorach takich jak produkcja, logistyka, porty morskie, lotniska, górnictwo, usługi użyteczności publicznej, inteligentne rolnictwo oraz inteligentne miasta.Edge computing, czyli przetwarzanie brzegowe, spowoduje wzrost zapotrzebowania na wydajne rozwiązania telekomunikacyjne. Technologie te będą kluczowe dla obsługi aplikacji przemysłu IoT wymagających niskiego opóźnienia.

Produkcja sprzętu telekomunikacyjnego w Europie ma rosnąć o 2,8% rocznie do 2027 roku i 2,7% do 2035 roku, nieco poniżej globalnego trendu z powodu konkurencji z Chin i innych krajów azjatyckich.

Strategiczne zależności w infrastrukturze telekomunikacyjnej

Sektor sprzętu telekomunikacyjnego w UE boryka się z istotnymi strategicznymi problemami wynikającymi z zależności od innych krajów w zakresie PCB oraz zaawansowanej integracji mikrosystemów i substratów IC. W 2023 roku UE wyprodukowała tylko 6,2% globalnych systemów elektronicznych dla telekomunikacji i odpowiadała za zaledwie 0,6% światowej produkcji PCB dla tego sektora. Ponadto udział UE w sektorze zaawansowanej integracji mikrosystemów wynosił tylko 1,6%, a substratów IC zaledwie 0,8%. Tak więc wzmocnienie krajowych zdolności produkcyjnych w tych obszarach jest kluczowe dla zmniejszenia zależności i zwiększenia odporności sektora.

Do 2035 roku udział produkcji UE ma spaść do 5,9% dla systemów elektronicznych, 0,2% dla PCB, 1,2% dla zaawansowanej integracji mikrosystemów i 0,7% dla substratów IC. Podkreśla to rosnącą zależność od źródeł zewnętrznych w miarę szybkiego wzrostu globalnej produkcji poza UE.

Zapewnienie niezbędnej autonomii UE

Unia Europejska od dawna opiera swoją produkcję półprzewodników na Azji, co staje się słabością dla jej sektora technologicznego. Niedawne zakłócenia w globalnym łańcuchu dostaw uwydatniły ryzyko związane z tą zależnością. W odpowiedzi na to UE wyznaczyła ambitne cele, dążąc do zwiększenia własnej produkcji półprzewodników i podwojenia swojego udziału rynkowego z 10% do 20%. Chociaż jest to krok we właściwym kierunku, rozwiązuje jedynie część problemu. Sam rozwój produkcji półprzewodników nie zagwarantuje bowiem trwałości całego ekosystemu technologicznego. Konieczne jest zbudowanie zintegrowanego i efektywnego łańcucha dostaw, aby zapewnić skuteczną działalność.

Opracowanie kompleksowego rozwiązania wymaga zintegrowanego wsparcia na każdym etapie łańcucha dostaw, począwszy od produkcji laminatów i płytek drukowanych (PCB), przez montaż PCB, aż po produkcję półprzewodników. Każdy z tych etapów odgrywa ważną rolę w zapewnieniu prawidłowej funkcjonalności systemów elektronicznych. Bez spójnej strategii, która obejmuje wszystkie te etapy i adresuje kluczowe potrzeby, Unia Europejska nadal będzie borykać się z wyzwaniami, które stanowią przeszkodę w osiągnięciu pełnej technologicznej niezależności. Budowanie odpornego łańcucha dostaw jest niezbędne, aby zmniejszyć zależność od zewnętrznych źródeł i zapewnić ciągłość produkcji, zwłaszcza w obliczu globalnych zakłóceń.

Ustanowienie rozsądnych celów dla systemów elektronicznych w UE

Produkcja systemów elektronicznych w UE w 8 strategicznych sektorach ma wzrosnąć o 52,5% w latach 2023-2035. Mimo to tempo wzrostu pozostaje niższe niż w innych krajach, prowadząc do utraty udziałów rynkowych na rzecz konkurentów spoza UE. Prognozuje się, że w skali globalnej produkcja systemów elektronicznych w tych sektorach wzrośnie o 70% w tym samym okresie. W konsekwencji nastąpi spadek udziału UE w rynku tych systemów z 16,7% w 2023 roku do 15% w 2035 roku.

Unia Europejska powinna ustalić minimalny cel utrzymania swojego globalnego udziału w produkcji systemów elektronicznych w ośmiu kluczowych sektorach na poziomie 16,7%, który obowiązywał w 2023 roku. Realizacja tego celu wymagałaby zwiększenia produkcji o dodatkowe 6,1% ponad obecne prognozy, w ciągu najbliższych 12 lat. W rezultacie całkowita liczba systemów elektronicznych w 2035 roku byłaby o 11% wyższa, niż przewidywano. Ten ambitny cel podkreśla potrzebę kompleksowych polityk i strategicznych inwestycji, które wzmocniłyby konkurencyjność UE na światowym rynku elektroniki.