Polska zbrojeniówka rośnie w siłę

Za tym skokiem stoją nie tylko państwowe spółki działające w ramach Polskiej Grupy Zbrojeniowej, ale także silny sektor prywatny. Na wyróżnienie zasługują firmy rozwijające zaawansowane systemy elektroniczne, komunikacyjne i bezzałogowe, które stały się fundamentem nowoczesnych działań zbrojnych.

Grupa WB – od łączności do globalnych systemów bezzałogowych

Grupa WB, zatrudniająca 1,2 tys. inżynierów i konstruktorów, to dziś największe centrum R&D polskiej zbrojeniówki. Eksport stanowi połowę jej produkcji, a główne rynki to Ukraina i USA. Najbardziej rozpoznawalny produkt – bezzałogowy system rozpoznawczy FlyEye – wyróżnia się niską emisją ciepła, małym odbiciem radarowym i wysoką odpornością na zakłócenia. Drony te od pierwszych dni wojny w Ukrainie skutecznie naprowadzają artylerię rakietową na cele oddalone o setki kilometrów. Na zakup FlyEye zdecydowali się nie tylko Ukraińcy, ale i Malezyjczycy.

„Dynamicznie zmieniające się pole walki sprawia, że często drony stają się przestarzałe już kilka miesięcy po ich wprowadzeniu. Sam fakt, że nad Ukrainą do dziś latają te bezzałogowce FlyEye, których Ukraińcy używali w pierwszych dniach walk, doskonale pokazuje, że jest to konstrukcja przemyślana i bardzo nowoczesna” – pisze wnp.pl.

Drugim flagowym rozwiązaniem Grupy WB jest amunicja krążąca Warmate, na której zakup zdecydowała się nie tylko Ukraina, ale także Indie, Turcja, Zjednoczone Emiraty Arabskie, Gruzja, Libia czy Korea Południowa. W sumie Ukraińcy kupili już ponad 3 tys. FlyEye i ponad 8 tys. Warmate.

„Liczby te mogą na pierwszy rzut oka nie wydawać się imponujące, ale warto pamiętać, że FlyEye nie jest tanim dronem komunijnym o ograniczonych możliwościach, a nowoczesnym, drogim i bardzo specjalistycznym sprzętem. Pod koniec 2024 r. Wojsko Polskie zakupiło 13 zestawów (52 płatowce) za kwotę 98 mln zł. Oczywiście w cenie tej zawarte są także liczne pakiety, ale z pewnością sam dron kosztuje tyle, co drogi samochód sportowy” – informują dziennikarze wnp.pl

Hitem eksportowym Grupy WB jest Fonet – cyfrowy system zarządzania komunikacją wewnętrzną, licencjonowany nawet przez amerykańskie koncerny i montowany w czołgach, BWP oraz wozach dowodzenia US Army. Nowe kierunki rozwoju to m.in.: Fonet Navy, czy system rozpoznawczo-uderzeniowy Gladius – zintegrowany, sieciocentryczny i wspierany sztuczną inteligencją.

MESKO – elektronika w służbie Pioruna

MESKO, producent m.in. przenośnych przeciwlotniczych zestawów rakietowych Piorun, jest dowodem na to, że długofalowe inwestycje w krajowe projekty mogą przynieść wymierne efekty eksportowe i technologiczne. Piorun wykorzystuje zaawansowaną głowicę naprowadzającą o wysokiej odporności na zakłócenia radioelektroniczne. W 2023 roku eksport przenośnych zestawów i systemów rakietowych, sklasyfikowanych w kategorii ML10, osiągnął wartość 236,38 mln EUR, stanowiąc znaczący element polskiej oferty zbrojeniowej na rynkach zagranicznych.

Piorun, dzięki niewielkiej masie, może być używany przez oddziały lekkiej piechoty lub integrowany z pojazdami bojowymi i platformami mobilnymi. Na jego zakup zdecydowali się m.in. Norwegowie, Estończycy, Łotysze, Litwini, Słowacy, Gruzini czy Ukraińcy.

Oferta MESKO wykracza jednak daleko poza Piorun. Spółka produkuje amunicję artyleryjską różnych kalibrów, w tym moździerzową i czołgową, a także kierowane pociski przeciwpancerne Spike-LR na licencji izraelskiej. Firma wytwarza również pociski rakietowe Feniks dla wyrzutni WR-40 Langusta oraz niekierowane pociski rakietowe kalibru 70 mm (NLPR-70). Szerokie portfolio produktów, obejmujące zarówno uzbrojenie precyzyjne, jak i amunicję klasyczną, pozwala MESKO elastycznie reagować na potrzeby kontrahentów wojskowych i zwiększać udział w międzynarodowym rynku uzbrojenia.

Elektronika i sensory – polskie systemy radarowe

W tle głośnych kontraktów zbrojeniowych rozwijane są systemy, które mogą stać się kolejnymi hitami eksportowymi. System Pasywnej Lokacji (SPL), opracowywany w Polsce od 2012 roku, łączy dwa typy pasywnych stacji radiolokacyjnych (PET i PCL), pozwalając wykrywać cele bez emisji sygnału radarowego. To rozwiązanie unikatowe w skali świata, o dużym potencjale komercyjnym.

Równolegle rozwijane są nowoczesne radiostacje, radar wczesnego wykrywania P-18PL oraz radar wielofunkcyjny Sajna. To projekty wymagające wieloletnich prac, ale kluczowe dla rozbudowy krajowych kompetencji w dziedzinie sensorów i systemów C4ISR.

Do grupy perspektywicznych konstrukcji należy także Borsuk – pływający bojowy wóz piechoty opracowany przez Hutę Stalowa Wola. Łączy wysoki poziom ochrony balistycznej, szczególnie w zakresie ochrony przeciwminowej, z możliwością pokonywania przeszkód wodnych. Polska armia zamówiła już 111 sztuk, a w przypadku zwiększenia mocy produkcyjnych Borsuk może stać się atrakcyjnym produktem eksportowym w segmencie nowoczesnych BWP, gdzie liczy się zarówno ochrona, jak i mobilność.

Struktura polskiego eksportu uzbrojenia – dane z raportu MSZ

Ministerstwo Spraw Zagranicznych co roku publikuje raport „Eksport uzbrojenia i sprzętu wojskowego z Polski”. Dokument obejmuje nie tylko broń sensu stricto, ale też szeroki wachlarz wyrobów używanych przez wojsko – od radarów i systemów nawigacyjnych, przez mosty pontonowe i pojazdy ciężarowe, po półprodukty wykorzystywane w dalszej produkcji uzbrojenia. Klasyfikacja odbywa się według 22 kategorii tzw. Wspólnego Wykazu Uzbrojenia UE (Military List, ML).

W 2023 roku trzy kategorie odpowiadały za zdecydowaną większość wartości polskiego eksportu uzbrojenia:

• ML3 – amunicja i urządzenia nastawcze zapalników (589,65 mln EUR). Kategoria ta obejmuje zarówno amunicję do broni strzeleckiej, jak i do artylerii lufowej, w tym przeciwlotniczej, a także komponenty – ładunki miotające, zapalniki, spłonki i łuski.
• ML4 – bomby, torpedy, rakiety i pociski rakietowe (497,24 mln EUR). W tej grupie mieszczą się m.in. kierowane i niekierowane pociski rakietowe oraz uzbrojenie lotnicze.
• ML6 – pojazdy lądowe i komponenty (236,58 mln EUR). Kategoria obejmuje czołgi, bojowe wozy piechoty, transportery opancerzone i ich podzespoły.

Czwartą ważną kategorią pozostaje ML10 – statki powietrzne i UAV (236,38 mln EUR) -  obejmująca śmigłowce, samoloty, drony i elementy takie jak silniki lotnicze. W odróżnieniu od ML3, ML4 i ML6, gdzie dynamika wzrostu wynika z wojny w Ukrainie, eksport w ML10 utrzymuje się na wysokim i stabilnym poziomie od lat, m.in. dzięki produkcji prowadzonej w polskich zakładach należących do zagranicznych koncernów – PZL-Mielec (Lockheed Martin), PZL-Świdnik (Leonardo) czy Pratt & Whitney Rzeszów.

Główne kierunki eksportu

Największym odbiorcą polskiego uzbrojenia pozostaje Ukraina – w 2023 roku trafiło tam 1,42 mld EUR rzeczywistego eksportu. Zakres dostaw obejmuje amunicję, bomby, rakiety, pojazdy lądowe, statki powietrzne i broń większego kalibru. Drugim co do wartości rynkiem są Stany Zjednoczone (118,13 mln EUR), gdzie wysyłamy przede wszystkim statki powietrzne, wyroby niegotowe, technologie oraz broń strzelecką. Profil ten sugeruje, że znaczną część eksportu stanowi kooperacja z amerykańskimi zakładami działającymi w Polsce oraz sprzedaż broni na rynek cywilny w USA.

Kolejne miejsca zajmują:

• Hiszpania – 25,57 mln EUR,
• Niemcy – 24,08 mln EUR,
• Norwegia – 21,48 mln EUR,
• Szwajcaria – 21,11 mln EUR.

W przypadku Norwegii znaczącą część stanowiła kategoria ML4 (m.in. dostawy pocisków przeciwlotniczych Piorun) oraz ML13 (sprzęt ochrony balistycznej). W Hiszpanii, Niemczech i Szwajcarii przeważały kategorie ML10 (statki powietrzne) i ML16 (wyroby niegotowe).

Źródło: wnp, Eksport uzbrojenia i sprzętu wojskowego z Polsk – raport Ministerstwa Spraw Zagranicznych

Zapraszamy na TEK.day Gdańsk, 11 września 2025. Zapisz się tutaj!