Współpraca na rzecz sektora kosmicznego: Kluczowe porozumienie Lubuskiego i POLSA

Marszałek województwa lubuskiego Marcin Jabłoński podkreślił wagę porozumienia, zaznaczając, że jest to kolejny krok w realizacji wizji, która zapoczątkowała budowę Parku Technologii Kosmicznych. Placówka powstała pomimo licznych trudności, w tym pandemii i kryzysu wywołanego wojną. Dziś jej potencjał jest coraz wyraźniej dostrzegany, a współpraca z POLSA ma przyczynić się do kolejnych strategicznych przedsięwzięć.

– Podejmujemy kolejne działania, które nadają bardzo głęboki sens wielkiemu przedsięwzięciu, jakim zajęło się Województwo Lubuskie, podejmując wiele lat temu decyzję o tym, by powstał u nas Park Technologii Kosmicznych. Można nawet dodać, że zaczyna się materializować przysłowie „per aspera ad astra” – przez ciernie do gwiazd, bo to był trudny projekt realizowany w trakcie pandemii i kryzysu wywołanego wojną. Było mnóstwo problemów, żeby szczęśliwie zrealizować ten projekt, ale na szczęście przetrwaliśmy. Udało nam się do końca go rozliczyć. Dzisiaj coraz więcej faktów potwierdza to, jak wielkie miało to znaczenie. Nawet prorocze wyobrażenia, do czego ten park może służyć, zaczynają się urzeczywistniać – powiedział Marcin Jabłoński.

Obecnie PTK jest doposażane w nowoczesny sprzęt, a w projekt jego rozwoju zaangażowało się również miasto Zielona Góra.

Prof. Grzegorz Wrochna, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej, zwrócił uwagę na szerokie zastosowanie technologii satelitarnych, od rolnictwa po zarządzanie kryzysowe. Obrazowania satelitarne są wykorzystywane do monitorowania suszy, pożarów, powodzi czy osuwisk, co pozwala skuteczniej przewidywać katastrofy naturalne i efektywniej prowadzić akcje ratunkowe. W tym kontekście kluczową rolę odegra program Civil Security from Space, tworzony przez Europejską Agencję Kosmiczną, w którym Polska odgrywa istotną rolę. Na bazie Parku Technologii Kosmicznych i nowo utworzonego Zakładu Rozwoju Technologii Kosmicznych powstanie ośrodek rozwijający technologie satelitarne, dostarczający dane dla służb ratunkowych i administracji publicznej.

W Zielonej Górze planowane jest również stworzenie centrum sterowania satelitami. Polska przygotowuje się obecnie do wyniesienia na orbitę pierwszych satelitów w ramach konstelacji Camila i Mikroglob, przeznaczonych do monitorowania kraju. Odpowiednia infrastruktura w PTK, możliwi szybką komunikację z tymi satelitami, co wpisuje się w długoterminową strategię wzmacniania suwerenności technologicznej Polski.

- Możemy szybko postawić duże anteny, które umożliwią komunikację. Takie mamy plany, a to dopiero początek, bo mamy nadzieję, że kwestie związane z bezpieczeństwem będą rozwijane nie tylko na potrzeby całego województwa (które oczywiście jako pierwsze będzie z tego korzystać), ale i całej Europy. Dzisiaj jest kolejny krok milowy w tym kierunku – mówił prof. Grzegorz Wrochna. 

Prof. Marek Banaszkiewicz, prezes PTK, podkreślił, że współpraca z POLSA stanowi szansę na rozwój kompetencji w dziedzinie technologii kosmicznych i edukację nowych specjalistów. Uniwersytet Zielonogórski jako współzałożyciel PTK, zamierza kształcić studentów w zakresie technologii satelitarnych, telekomunikacji i zarządzania kryzysowego, łącząc teorię z praktyką.

– Mogę tylko szeroko się uśmiechać i być wdzięczny, że mamy takich wspaniałych partnerów, którzy pomagają nam ten park rozkręcić, uruchomić. Mamy wszystkie elementy potrzebne do tego, żeby być istotnym ośrodkiem w Polsce, może później nawet w Europie: miejsce do budowy i testowania satelitów, ale też laboratorium geoinformatyczne, mamy część związaną z obsługą nawigacji satelitarnej i teraz dzięki inicjatywie Polskiej Agencji Kosmicznej mamy też część telekomunikacyjną. Da nam to szansę, żeby rozwinąć – po pierwsze – kompetencje w tej dziedzinie, a po drugie – wykształcić kadry wspólnie z uniwersytetem. Uniwersytet będzie szkolił od strony bardziej teoretycznej, a my od strony praktycznej. Chcemy mieć taki kompleks: z jednej strony – nauka, z drugiej – przemysł i my jako zwornik, dzięki któremu te wszystkie elementy się zespalają – powiedział prof. Marek Banaszkiewicz, dodając, że pełna nazwa PTK to „Park Technologii Kosmicznych – Badań, Rozwoju i Innowacji”.

Bogusław Wontor z Urzędu Marszałkowskiego podkreślił, że Zielona Góra może stać się jednym z kluczowych ośrodków technologii kosmicznych w Polsce. W PTK powstanie ESA Hub – oddział Europejskiej Agencji Kosmicznej dedykowany technologiom satelitarnym i bezpieczeństwu w Europie. ESA Hub będzie finansowany przez Europejską Agencję Kosmiczną, natomiast POLSA przeznaczy środki na rozwój technologii w PTK.

– Jeszcze w tym roku powstanie ESA Hub i w perspektywie czasu oddział Europejskiej Agencji Kosmicznej z całym centrum dedykowanym bezpieczeństwu opartemu na technologiach kosmicznych dla Europy. ESA Hub będzie finansowany przez Europejską Agencję Kosmiczną i później oddział. To, co POLSA robi w parku, jest finansowane przez Polską Agencję Kosmiczną, więc też nie obciąża Samorządu Województwa. A dla nas jako regionu są to fajne rzeczy, bo możemy się szczycić i pokazywać, że to jest tylko u nas, bo będzie to jedyny oddział w Polsce – stwierdził Bogusław Wontor.

Polska Agencja Kosmiczna (POLSA) oraz Samorząd Województwa Lubuskiego zawiązały współpracę na rzecz rozwoju krajowego sektora kosmicznego i wzmocnienia niezależności Polski w obszarze danych satelitarnych. Wspólna inicjatywa ma na celu stworzenie nowoczesnej infrastruktury do monitorowania Ziemi i łączności satelitarnej, co zwiększy konkurencyjność polskich technologii kosmicznych oraz przyniesie korzyści zarówno administracji publicznej, jak i sektorowi prywatnemu.

W ramach tego projektu na terenie Parku Technologii Kosmicznych – Badań, Rozwoju i Innowacji sp. z o.o. (PTK) w Zielonej Górze utworzono Zakład Rozwoju Technologii Kosmicznych. Jest to efekt porozumienia między POLSA a PTK, zawartego 29 października 2024 roku. Nowa jednostka będzie odgrywać kluczową rolę w rozwoju krajowych systemów satelitarnych oraz w zapewnieniu bezpieczeństwa strategicznych danych, które są fundamentem suwerenności technologicznej państwa.

Zapraszamy na TEK.day Wrocław, 6 marca 2025. Zapisz się tutaj!